Pronađeni fotografski spomenik: beogradski Purim

Abstract

"Monohromna predstava na neznatno oštećenoj foto-hartiji pohranjena je među dokumentima, pismima i drugim fotografijama u kovertu u Jevrejskom istorijskom muzeju, unutar arhivske kutije o verskim obredima i društvenim skupovima. Bez oznaka na papirnoj poleđini i otiska pečata, posivelog valera i bez traga negativu, fotografija na papiru je dimenzija 14 х 9 cm. Suočenje sa neznanim okolnostima i doslovna nemogućnost pronalaženja i prepoznavanja izbijala je kao dodatna emisija snimljenog trenutka same fotografije. I mada je, pogotovo za pisma, svedočenja i raznolike fotografije, trag porekla prekinut, atribucija nesigurna i opravdano logički otežana za razjašnjenje, pažnju svojom ikoničnošću i atmosferom privlači taj fotografski jednostavan, nehotičan, ali kompoziciono složen snimak. Na njemu se, za vreme javne proslave praznika Purim u sali Jevrejske opštine, u fotoreporterskom zahvatanju trenutka, na tom jedinom sačuvanom pozitivu pokazuju tadašnji pripadnici zajednice. Prikazani su u trenutku zabavne proslave između, po svoj prilici, dve muzičko-scenske tačke.

A photograph of the pre-war members of the Jewish Community of Belgrade displays an evening masquerade ball party in the hall of the Jewish Community as a prospect for an intense consideration of cultural memory and media outcome. This rare photo record from the collection of Jewish Historical Museum in Belgrade reveals a crowd in celebration of Purim, while their estranged expressions witness a dramatic change in historic moment bordering with war and the Holocaust. The photograph was a starting point to a pilot video film Belgrade Photo Purim and the paper analyses the media and theory stances of such findings. The perplexing notions of representation mainly inside technical instances of photographic and film frame are discussed as platforms for the examination of cultural memory.