Jevrejski pisci i teme na teritoriji današnje Jugoslavije

Abstract

Doprinos Jevreja pisaca jugoslovenskoj i svetskoj književnosti ni jedan istoričar književnosti nije do sada sveobuhvatnim naučnim radom analizirao, tako da se ovoj temi na ovako malom prostoru i sa nedovoljno prostudiranih činjenica može samo površno prići. Međutim i jedan površan, hronološki pregled može kao osnova poslužiti onome ko jednog dana bude pokušao da traga i prevede i dve hiljade godina stare zapise na nadgrobnim spomenicima napisane hebrejskim pismom, kao i poneki retko sačuvani muzejski spis ni jidišu i ladinu. Svakako da pred ovakvom ambicijom neće stajati samo neophodnost poznavanja jezika i judaističko obrazovanje, već i izvanredna istorijska informisanost. Literatura ne počinje beletristikom, već oskudnim opisima načina života u jevrejskim zajednicama koje su na ovom delu Balkanskog poluostrva zasnovane još u starom veku.

Any historian of literature has not analyzed the contribution of Jewish writers to Yugoslav and world literature so far through comprehensive scientific work. Well, this topic can only be superficially addressed in such a small space and with insufficiently studied facts. However, a cursory overview can serve as a basis for anyone who one day tries to search and translate two thousand years old records on tombstones written in Hebrew script, as well as some rarely preserved museum files or Yiddish and Ladino. Certainly, this ambition will not only face the need for language skills and Judaist education, but also extraordinary historical information. The literature does not begin with fiction, but rather scarce descriptions of the way of life in the Jewish communities that were founded in this part of the Balkan Peninsula in the early centuries.