Antisemitizam u modernim teorijama zavere

Abstract

Samo nekoliko decenija nakon Holokausta, antisemitske ideje koje bi trebalo da su zakopane zajedno sa Trećim rajhom, ponovo postaju prisutne u "mainstream" političkom diskursu, naročito u drugoj polovini 2010-tih godina. U svojoj sadašnjoj formi, one se uglavnom "serviraju" u istom pakovanju sa mnoštvom drugih ksenofobičnih, islamofobičnih i rasističkih ideja koje propagira ekstremna desnica u Evropi i Americi. Ovaj metod se pogotovo pokazao efikasnim nakon izbijanja migrantske krize 2015. godine. Tada su ponovo vaskrsle teorije o navodnoj zaveri Jevreja, bankara i "globalističkih centara moći" koji teže da unište "belu Evropu" prisilnim naseljavanjem stanovništva iz država Trećeg sveta. Iako su ideje krajnje desnice sveprisutne na evropskoj i američkoj političkoj sceni od 1945. godine, tek sa pojavom interneta i pojačanim prisustvom najšire populacije na društvenim mrežama, stvorena je najefikasnija platforma za širenje lažnih vesti u dosadašnjoj istoriji. U narednim tekstovima ću pokušati da demistifikujem centralni narativ teorije o judeo-masonskoj zaveri, kojim se služila krajnja desnica radi dobijanja političkih poena i diskreditovanja protivnika od 19. veka do savremenih primera. Pokušaću da čitaocu približim korene modernog antisemitizma i rasizma, na koje se vezuju i druge teorije o "Velikoj zameni", "belom genocidu", "propasti Zapada", kao i ostale fabrikacije koje dovode populističke ekstreme u žižu popularnosti. Cilj je pokazati kako su sve ove teorije zasnovane na izvrtanju činjenica, poluinformacijama, lažima i eksploatisanju straha prosečnog građanina. Potrudiću se da približim široj javnosti politički i istorijski kontekst u kome je ova teorija nastala u 19. veku, ukazujući na kontinuitet sa savremenim antisemitskim teorijama. Osnovna hipoteza je da je ideja o postojanju "judeo-masonske zavere" konstruisana od strane konzervativnih političkih struja i pripadnika Monarhije i Starog režima u Francuskoj i korišćena u kontrarevolucionarne svrhe. Kroz aktivno propagiranje narativa o tome kako iza Francuske revolucije stoje Jevreji koji žele da unište hrišćansku Evropu, reakcionarne snage su pokušale da diskredituju revoluciju u očima javnosti i time obezbede legitimitet za sopstveno kontrarevolucionarno delovanje.

Only a few decades after the Holocaust, anti-Semitic ideas that should have been buried with the Third Reich are again present in the "mainstream" political discourse, especially in the second half of the 2010s. In their current form, they are generally "served" in the same package as a host of other xenophobic, Islamophobic and racist ideas propagated by the extreme right in Europe and America. This method proved to be especially effective after the migrant crisis in 2015. Then the theories about the alleged conspiracy of Jews, bankers and "globalist power centres" that strive to destroy "white Europe" by forced settlement of the population from Third World countries were resurrected. Although far-right ideas have been ubiquitous on the European and American political scene since 1945, it was only with the advent of the Internet and the increased presence of the widest population on social networks that the most effective platform for spreading fake news in history was created.