N. Kon, Poziv na Genocid - Mit o svetskoj zaveri Jevreja i Protokoli sionskih mudraca, Matica srpska, Novi Sad, 1996, 328 str. [prikaz knjige]

Abstract

Ova knjiga se u našoj sredini pojavila 30 godina nakon prvog svog izdanja, što ne znači da je zbog toga njena aktuelnost manja. Naprotiv, reč je o onoj vrsti dela koja uspevaju da postanu referentne tačke u svojim oblastima, prema kojima se mora orijentisati svako novo istraživanje. Osim toga, Konova knjiga može da posluži i kao izvrstan metodološki uzor. U njemu se podrobno i sa svih strana prati razvoj jedne neobične pojave, mita o svetskoj zaveri Jevreja krunisanog opskurnim „Protokolina sionskih mudraca”. Na prvi pogled, reč je o specijalističkoj studiji, što knjiga i jeste, ali je ona i daleko više od toga. Prvo, praćenjem razvoja te opake opsene, pisac uspeva dati i opštu sliku odnosa Jevreja i okolnog sveta. Drugo, sama ta priča je toliko uzbudljiva i zapletena da se čitalac oseća kao da prati komplikovani zaplet Le Kareovih špijunskih romana (što, na neki način, istorija „Protokola” i jeste). Fascinantno je kako se kombinacijom autentičnih dokumenata, naivnih opštinskih spiskova, liberalnih drama i gotskih romana stvarao jedan od najotrovnijih proizvoda ljudskog uma.

This book appeared in our midst 30 years after the first edition, which does not mean that it is less relevant because of that. On the contrary, these are the types of works that succeed in becoming reference points in their fields, towards which any new research must be oriented. In addition, Cohn's book can serve as an excellent methodological model. It describes in detail and from all sides the development of an unusual phenomenon, the myth of a world conspiracy of Jews crowned with the obscure "Protocols of the Elders of Zion". At first glance, it is a specialist study, which the book is, but it is much more than that. First, following the development of this vicious obsession, the writer manages to give a general picture of the relationship between Jews and the surrounding world. Secondly, the story itself is so exciting and complicated that the reader feels as if he is following the complicated plot of Le Carre's spy novels (which is, in a way, the history of "Protocol"). It is fascinating how the combination of authentic documents, naive municipal lists, liberal dramas and Gothic novels created one of the most poisonous products of the human mind.