Položaj žene u jevrejskoj zajednici kao susret tradicije i moderniteta

Abstract

U osnovi tradicionalan i značajno marginalizovan, položaj žene nije se bitnije menjao u većini jevrejskih zajednica od ranih antičkih vremena do danas. I pored svih istorijskih prilika tokom proteklih nekoliko milenijuma jevrejstva koje su se značajno reflektovale na ulogu i poziciju žene, polaznu tačku čini rana jevrejska organska religioznost. Ovaj sistem religijskih običaja iz antičkog perioda kultivizacije jevrejskog naroda predstavljao je stožer opstanka jevrejskog naroda u vekovima izgnanstva, te se stoga u velikoj meri sledio uz vrlo male modifikacije. Pored toga, odanost jevrejskoj religiji nalazi se u samoj srži jevrejskog zajedništva, pa je ustrojstvo religijski propisanih društvenih odnosa večito odnosilo prevagu nad alternativnim pravcima uređivanja jevrejske zajednice. Ono je, kao i u drugim patrijarhalnim zajednicama, donosilo ženi dostojanstvo udajom i, što je kod Jevreja posebno izraženo, ključnom ulogom u porodičnom životu. Položaj žene u jevrejskoj zajednici danas je u tom smislu vrlo specifičan, s jedne strane tradicionalno fiksiran, a s druge strane sama priroda jevrejske religioznosti kao prvo istorijsko razobručavanje ljudske subjektivnosti nosi u sebi nesaglediv potencijal ženske emancipacije koje smo danas svedoci.

Basically traditional and significantly marginalized, the position of women has not changed significantly in most Jewish communities from early ancient times to the present day. Despite all the historical circumstances during the past few millennia of Judaism that have significantly reflected on the role and position of women, the starting point is the early Jewish organic religiosity. This system of religious customs from the ancient period of cultivation of the Jewish people was the pillar of the survival of the Jewish people in the centuries of exile and therefore was largely followed with very few modifications. In addition, devotion to the Jewish religion is at the very core of the Jewish community, so the organization of religiously prescribed social relations has always prevailed over alternative directions of organizing the Jewish community. As in other patriarchal communities, it brought dignity to women through marriage and, which is especially pronounced among Jews, a key role in family life. The position of women in the Jewish community today is very specific in that sense, on the one hand traditionally fixed, and on the other hand, the very nature of Jewish religiosity as the first historical unleashing of human subjectivity carries the unimaginable potential of women's emancipation we are witnessing today.