Aškenaska sinagoga u Beloj Crkvi (1898-1949)

Abstract

Poslednja, treća aškenaska sinagoga sagrađena je 1898. godine (posvećena 10. septembra 1898.), predstavljala je jedan od najvećih i najlepših sakralnih objekata Jevreja u Beloj Crkvi. Izgrađena tokom dominacije jevrejskog trgovačkog kapitala u Beloj Crkvi, ova aškenaska sinagoga je svim građanima jevrejske vere obezbedila uslove za potpuno upražnjavanje i razvoj njihovih duhovnih i kulturnih potreba. U zgradi je bilo i sedište Jevrejske zajednice (1898-1941). Sinagoga je imala duhovnu i kulturnu misiju između dva svetska rata. Zajednica je prestala sa radom u aprilu 1941. godine, dok je sinagoga bila pretvorena u štalu za potrebe vojske tokom čitave nacističke okupacije od aprila 1941. do kraja 1944. Sinagoga je 1948. prodata pod sumnjivim okolnostima, a rušenje je počelo 1949. godine. Nakon pedeset godina postojanja (1898-1948), rušenje sinagoge takođe je značilo i prestanak rada jevrejske zajednice i njene tradicije u Beloj Crkvi i gubitak jedne od najvrednijih sakralnih građevina u gradu.

The last, third Ashkenazic synagogue was built in 1898 (consecrated on September 10, 1898) represented one of the biggest and most beautiful sacral Jewish objects in Bela Crkva. Constructed during the domination of the Jewish merchant capital in Bela Crkva, this Ashkenazic synagogue provided for all the citizens of the Jewish faith conditions for the complete practice and development of their spiritual and cultural needs. The building was also the seat of the Jewish Community (1898-1941). The synagogue maintained its spiritual and cultural mission between two world wars. The Community was dissolved in April 1941, while the synagogue was a military stable throughout the Nazi occupation from April 1941 till the end of 1944. In 1948 the synagogue was sold under suspicious circumstances and its demolition began in 1949. After fifty years of its existence (1898-1948), the demolition of the synagogue also meant the termination of the Jewish Community and its traditions in Bela Crkva and the loss of one of the most valuable sacral buildings in town.