Nova hebrejska književnost

Abstract

"…Da bi se shvatio razvoj savremene hebrejske književnosti neophodno je poznavati bar u glavnim crtama istoriju hebrejske litereture stvarane u epohama posle Biblije. Pri posmatranju perioda od gotovo 1800 godina treba kao prvo utvrditi da je ova književnost neprekidno postojala i snažno formirala jezičku svest Jevreja; da se od drevnih vremena do danas hebrejski koristi i kao neknjiževna pisana reč u životu pojedinaca i zajednice (u prepisci, opštinskim hronikama i ličnim zabeleškama). Kao rezultat stalnog proučavanja Biblije i drugih, za jevrejski narod obaveznih spisa, nastajali su uvek novi komentari na hebrejskom i prevodi na jezik zemlje u kojoj su Jevreji živeli ili kojim su se služili. Ovo se pre svega odnosi, hronološki, na područja aramejskog, grčkog, arapskog, španskog i nemačkog jezika. Hebrejska i aramejska književnost, zasnovane na Bibliji, sadrže mnoštvo legendi, komentara, kao i prevoda na te jezike; nа njih se nadovezuju, kao sveto 'usmeno učenje', aramejski tekst glavnog dela Talmuda i u 13. veku knjiga Zohar, takođe osvećeno delo jevrejske mistike na aramejskom jeziku. Aramejskim tekstovima dodavani su hebrejski komentari, te su tako nastale nove polazne tačke za hebrejsku književnost, osobito na poIju verskog zakonodavstva, koje se razvilo sve do naših dana. Staranje za široko narodno obrazovanje ogleda se tokom celog srednjeg veka u hebrejskim i arapskim knjigama o načinu života, medicini, filozofiji. Povezanost sa kulturom islamske i hrišćanske okoline omogućila je, uz negovanje već postojećih vrednosti, stalno stvaranје novih…”

"In order to understand the development of modern Hebrew literature, it is necessary to know at least in general terms the history of Hebrew literature created in the post-Bible epochs. When observing the period of almost 1800, it should first be established that this literature continuously existed and strongly formed the linguistic consciousness of the Jews; that from ancient times to the present day Hebrew is also used as a 'non-literary' written word in the lives of individuals and communities (in correspondence, community chronicles and personal notes). As a result of constant study of the Bible and other scriptures that are obligatory for the Jewish people, new commentaries in Hebrew and translations into the language of the country in which the Jew lived or used have always appeared. This primarily refers, chronologically, to the areas of Aramaic, Greek, Arabic, Spanish and German. Hebrew and Aramaic literature, based on the Bible, contains many legends, commentaries, as well as translations into these languages; they are followed, as a sacred 'oral teaching', by the Aramaic text of the main part of the Talmud and, in the 13th century, the Book of the Zohar, also a consecrated work of Jewish mysticism in the Aramaic language. Hebrew commentaries were added to the Aramaic texts, thus creating new starting points for Hebrew literature, especially in the field of religious legislation, which has developed to the present day. The care for a broad public education was reflected throughout the Middle Ages in Hebrew and Arabic books on lifestyle, medicine, and philosophy. The connection with the culture of the Islamic and Christian environment has enabled, in addition to nurturing already existing values, the constant creation of new ones..."