Zadunavski front se neočekivano raspadao u martu 1945. U to vreme je otprilike 40.000 jevrejskih prisilnih radnika radilo na utvrđivanju Burgenlanda u okviru organizacije TOT. Jezgro "žutotrakaša" se zadržavalo u rehnickom rejonu. Sam Rehnic, mala poljoprivredna varošica u podnožju južnog obronka Irotke, sa čije suprotne severne strane leži Keseg, bio je u to vreme poslednje utočište mađarskih fašista - njilaša. Crvena armija se neočekivano probila i osvojila Keseg, a njilaši su se navrat-nanos spasavali bekstvom prema Zapadu. Rasformiran je burgenlandski centar organizacije TOT koji je prisilne radnike snabdevao namimicama. Tada su okupili "žutotrakaše" i svakom dali nekoliko kilograma hleba i četvrt kilograma margarina, da bi potom tu ogromnu masu usmerili prema Obervartu i Volfauu. Obertauzendšaftfirer nam je saopštio da će utvrđivanje biti nastavljeno u okolini Volfaua i da će putovanje pešice trajati tri dana. Možda bi se ovaj plan i ostvario da Crvena armija nije nastavila napred...ovanje, pa je komandant organizacje TOT napustio Ijudstvo i pobegao u grad. Na taj način su "žutotrakaši" ispali iz okvira snabdevanja hranom, istina lošeg ali ipak organizovanog. Put do Volfaua nije trajao tri nego sedam dana pošto su pojediine grupe bile prisiljene da idu veoma zaobilaznim putevima. U međuvremenu su se sve nove i nove grupe priključivale našoj glavnini, koju je budno čuvala naoružana pratnja, pa su se i zalihe hrane postepeno istopile.
After the break-through of the Red Army the Hungarian fascists have handed over to the SS a group of about 10.000 Jews on forced labour and the SS has made arrangement to send them to Mauthausen. The painstaking tiresome march started at Graz to be continued along the River Mura valley through Bruck, Leoben, Eisenerz, Hieflau, Steyr and Enns. After several weeks only 4.000 reached Mauthausen. Hunger and diseases caused the death of all the others.
Keywords:
Ajzenerc - marš smrti / Eisenerz - death march / Laslo Fišer - sećanja (memories) / Laslo Fisher - memories
Source:
Zbornik 5 : Studije, arhivska i memoarska građa o istoriji subotičkih Jevreja, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 5 : Studies, archival and memorial materials about the history of the Jews in Subotica, Jewish historical museum - Belgrade, 1987, 5
Publisher:
Beograd : Savez jevrejskih opština Jugoslavije [Federation of Jewish Communitues in Jugoslavia]
TY - JOUR
AU - Fišer, Laslo
PY - 1987
UR - https://plus.sr.cobiss.net/opac7/bib/COBIB/16347906
UR - https://www.jevrejskadigitalnabiblioteka.rs/handle/123456789/139
AB - Zadunavski front se neočekivano raspadao u martu 1945. U to vreme je otprilike 40.000 jevrejskih prisilnih radnika radilo na utvrđivanju Burgenlanda u okviru organizacije TOT. Jezgro "žutotrakaša" se zadržavalo u rehnickom rejonu. Sam Rehnic, mala poljoprivredna varošica u podnožju južnog obronka Irotke, sa čije suprotne severne strane leži Keseg, bio je u to vreme poslednje utočište mađarskih fašista - njilaša. Crvena armija se neočekivano probila i osvojila Keseg, a njilaši su se navrat-nanos spasavali bekstvom prema Zapadu. Rasformiran je burgenlandski centar organizacije TOT koji je prisilne radnike snabdevao namimicama. Tada su okupili "žutotrakaše" i svakom dali nekoliko kilograma hleba i četvrt kilograma margarina, da bi potom tu ogromnu masu usmerili prema Obervartu i Volfauu. Obertauzendšaftfirer nam je saopštio da će utvrđivanje biti nastavljeno u okolini Volfaua i da će putovanje pešice trajati tri dana. Možda bi se ovaj plan i ostvario da Crvena armija nije nastavila napredovanje, pa je komandant organizacje TOT napustio Ijudstvo i pobegao u grad. Na taj način su "žutotrakaši" ispali iz okvira snabdevanja hranom, istina lošeg ali ipak organizovanog. Put do Volfaua nije trajao tri nego sedam dana pošto su pojediine grupe bile prisiljene da idu veoma zaobilaznim putevima. U međuvremenu su se sve nove i nove grupe priključivale našoj glavnini, koju je budno čuvala naoružana pratnja, pa su se i zalihe hrane postepeno istopile.
AB - After the break-through of the Red Army the Hungarian fascists have handed over to the SS a group of about 10.000 Jews on forced labour and the SS has made arrangement to send them to Mauthausen. The painstaking tiresome march started at Graz to be continued along the River Mura valley through Bruck, Leoben, Eisenerz, Hieflau, Steyr and Enns. After several weeks only 4.000 reached Mauthausen. Hunger and diseases caused the death of all the others.
PB - Beograd : Savez jevrejskih opština Jugoslavije [Federation of Jewish Communitues in Jugoslavia]
T2 - Zbornik 5 : Studije, arhivska i memoarska građa o istoriji subotičkih Jevreja, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 5 : Studies, archival and memorial materials about the history of the Jews in Subotica, Jewish historical museum - Belgrade
T1 - Ajzenerc - hod smrti preko Štajerskih Alpi: članak objavljen u listu "Magyar szó" od 23. maja 1952.
T1 - Eisenerz - death march across the Julian Alps: (Published in the "Magyar Szó" on May 25, 1952)
IS - 5
ER -
@article{
author = "Fišer, Laslo",
year = "1987",
abstract = "Zadunavski front se neočekivano raspadao u martu 1945. U to vreme je otprilike 40.000 jevrejskih prisilnih radnika radilo na utvrđivanju Burgenlanda u okviru organizacije TOT. Jezgro "žutotrakaša" se zadržavalo u rehnickom rejonu. Sam Rehnic, mala poljoprivredna varošica u podnožju južnog obronka Irotke, sa čije suprotne severne strane leži Keseg, bio je u to vreme poslednje utočište mađarskih fašista - njilaša. Crvena armija se neočekivano probila i osvojila Keseg, a njilaši su se navrat-nanos spasavali bekstvom prema Zapadu. Rasformiran je burgenlandski centar organizacije TOT koji je prisilne radnike snabdevao namimicama. Tada su okupili "žutotrakaše" i svakom dali nekoliko kilograma hleba i četvrt kilograma margarina, da bi potom tu ogromnu masu usmerili prema Obervartu i Volfauu. Obertauzendšaftfirer nam je saopštio da će utvrđivanje biti nastavljeno u okolini Volfaua i da će putovanje pešice trajati tri dana. Možda bi se ovaj plan i ostvario da Crvena armija nije nastavila napredovanje, pa je komandant organizacje TOT napustio Ijudstvo i pobegao u grad. Na taj način su "žutotrakaši" ispali iz okvira snabdevanja hranom, istina lošeg ali ipak organizovanog. Put do Volfaua nije trajao tri nego sedam dana pošto su pojediine grupe bile prisiljene da idu veoma zaobilaznim putevima. U međuvremenu su se sve nove i nove grupe priključivale našoj glavnini, koju je budno čuvala naoružana pratnja, pa su se i zalihe hrane postepeno istopile., After the break-through of the Red Army the Hungarian fascists have handed over to the SS a group of about 10.000 Jews on forced labour and the SS has made arrangement to send them to Mauthausen. The painstaking tiresome march started at Graz to be continued along the River Mura valley through Bruck, Leoben, Eisenerz, Hieflau, Steyr and Enns. After several weeks only 4.000 reached Mauthausen. Hunger and diseases caused the death of all the others.",
publisher = "Beograd : Savez jevrejskih opština Jugoslavije [Federation of Jewish Communitues in Jugoslavia]",
journal = "Zbornik 5 : Studije, arhivska i memoarska građa o istoriji subotičkih Jevreja, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 5 : Studies, archival and memorial materials about the history of the Jews in Subotica, Jewish historical museum - Belgrade",
title = "Ajzenerc - hod smrti preko Štajerskih Alpi: članak objavljen u listu "Magyar szó" od 23. maja 1952., Eisenerz - death march across the Julian Alps: (Published in the "Magyar Szó" on May 25, 1952)",
number = "5"
}
Fišer, L.. (1987). Ajzenerc - hod smrti preko Štajerskih Alpi: članak objavljen u listu "Magyar szó" od 23. maja 1952.. in Zbornik 5 : Studije, arhivska i memoarska građa o istoriji subotičkih Jevreja, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 5 : Studies, archival and memorial materials about the history of the Jews in Subotica, Jewish historical museum - Belgrade
Beograd : Savez jevrejskih opština Jugoslavije [Federation of Jewish Communitues in Jugoslavia].(5).
Fišer L. Ajzenerc - hod smrti preko Štajerskih Alpi: članak objavljen u listu "Magyar szó" od 23. maja 1952.. in Zbornik 5 : Studije, arhivska i memoarska građa o istoriji subotičkih Jevreja, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 5 : Studies, archival and memorial materials about the history of the Jews in Subotica, Jewish historical museum - Belgrade. 1987;(5)..
Fišer, Laslo, "Ajzenerc - hod smrti preko Štajerskih Alpi: članak objavljen u listu "Magyar szó" od 23. maja 1952." in Zbornik 5 : Studije, arhivska i memoarska građa o istoriji subotičkih Jevreja, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 5 : Studies, archival and memorial materials about the history of the Jews in Subotica, Jewish historical museum - Belgrade, no. 5 (1987).
,